POLSKIE TOWARZYSTWO ETOLOGICZNE

PAPI, Floriano (ur. 1926), włoski zoolog i etolog; po zakończeniu wojny, w której brał udział jako członek Ruchu Oporu w "Brygadzie Garibaldiego" (1943-1945), za co został odznaczony Krzyżem Zasług Wojennych, odbył studia przyrodnicze na uniwersytecie w Pizie, ukończone w 1947, po czym został (1948-1960) asystentem w Instytucie Zoologii i Anatomii Porównaczej uniw. w Bari, potem (1954-1959) docentem zoologii, a następnie profesorem zoologii (1960-1961) i w Pizie (1961-1980), a potem [do przejscia na emeryturę 1998] etologii. W latach 1960-1961 był też dyrektorem Inst. Zoologii i Anat. Porówn. uniw. w Bari, 1962- 1987 Inst. Biologii Ogólnej Uniwersytetu w Pizie, a 1987-1990 Zakładu Nauk o Zachowaniu się Zwierząt tegoż uniwersytetu; po przejściu na emeryturę pozostał konsultantem Zakł. Etologii, Ekologii i Ewolucji uniw. w Pizie oraz badaczem w Centro Linceo Interdisciplinare Narodowej Accademia dei Lincei (założonej w 1603), w Rzymie. Jako uczeń Aleksandra Luthera zaczął swą zoologiczną pracę badawczą w zakresie systematyki, morfologii i zoogeografii wirków (Turbellaria), jednak już we wczesnych latach 1950-ch pod wpływem Leona Pardiego zaczął się zajmować zachowaniem się stawonogów, a zwłaszcza orientacją astronomiczną plażowych obunogów strefy przyboju, Talitridae, jak zmieraczek nadmorski (Talitrus saltator) i in. Wraz z Pardim wykazał istnienie u niego dwóch kompensowanych przez czas (astrotaktycznych) reakcji kompasowych względem słońca i księżyca, dzięki którym zwierzątka w zależności od przypływów kierują się w stronę preferendum wilgotnościowego; ta tendencja okazała się wrodzona i jest związana z długością geograficzną kolonii - we Włoszech, jak wiadomo oblanych z zachodu i wschodu morzami. Po rozszerzeniu badań na pająki Papi stwierdził, że ich zdolność do kompensowania pozornego ruchu słońca po niebie jest wrodzona, podczas gdy ekologicznie skuteczny kierunek ucieczki jest nabyty i można go zmienić w drodze uczenia się. Ustalił również funkcje każdej z par oczu pająków skakunów w percepcji polaryzacji światła z błękitu nieba, grającej rolę w ich orientacji przestrzennej. Od początku lat 1970ch Papi kierował grupą badającą mechanizm orientacji przestrzennej gołębi - zagadnienie w owym czasie słabo poznane. Stosując innowacyjne metody udało im się stwierdzić, że ptaki te potrafią odnaleźć drogę powrotną wykorzystując środowiskowe bodźce węchowe odbierane w okolicy gołębnika, podczas przewożenia i w miejscu wypuszczenia. Te wyniki zostały następnie potwierdzone przez znanego badacza orientacji przestrzennej ptaków z Instytutu Maksa Plancka do badań Fizjologii Zachowania się w Seewiesen, H.G. Walraffa, a przez zespół Papiego także u innych gatunków ptaków. Z badań neurofizjologicznych Papi we współpracownikami stwierdzili też, że za powrót ze strefy znanej i z obszarów nieznanych są odpowiedzialne odrębne ośrodki mózgu ptaka. Na początku lat 1990ch Papi rozpoczął badania orientacji i nawigacji morskich żółwi (Caretta caretta) przy użyciu telemetrii satelitarnej. Osobny wątek stanowiła monografia po więcona badaniu dialogów błysków w odszukiwaniu się płci przez wietlika Luciola lusitanica. Wiele z tych badań odbywało się podczas wyjazdów i wypraw naukowych; oprócz wyjasdów jednorazowych - zarówno krajowych (1955, Stacja Zoologiczna w Neapolu), jak zagranicznych (1977 Cornell University, Ithaca, N.Y., USA, 1985 Museu Mello Leităo, S.Teresa, E.S., Brasilia) - Papi wielokrotnie wyjeżdżał do Tvärminne Zoological Station w Finlandii (1949,1950,1953,1960), Universiti Pertanian Terengganu w Malezji (1993, 1994, 1995), Maputaland Marine Reserve, KwaZulu w Natalu, Afryka Pd. (1996, 1998, 1999) i na Wyspę Wniebowstąpienia (1997,1998). Papi pełnił wiele honorowych funkcji w nauce krajowej i za granicą, jak sekretarza we Włoskim Związku Zoologicznym (1971- 1974), wiceprezesa (1974-1976), a następnie prezesa (1976-1978, 1989-1991) Włoskiego T-wa Badań Zachowania Zwierząt, w 2000 był przewodniczącym Kongresu tegoż towarzystwa. Za swą działalność naukową, organizacyjną i edukacyjną Papi otrzymał wiele odznaczeń krajowych i zagranicznych, że wspomnimy Złoty Medal Włoskiej Akademii Nauk (1975) i Srebrny Medal uniwersytetu w Helsinkach. Jest też członkiem Accademia Nazionale dei Lincei (od 1983), Accademia Toscana di Scienze e Lettere (od 1985) i członkiem zagr. Societas pro Flora et Fauna Fennica (od 1955), a także człnkiem Międzynarodowego Komitetu Ornitologicznego (od 1982) i Academia Europaea (od 1993).

 [z L. Pardim] Ricerche sull'orientamento di Talitrus Saltator (Montagu) (Crustacea Amphipoda). Z. vergl. Physiol., 35, 1953, ss. 419-518; Experiments on the sense of time in Talitrus saltator (Montagu) (Crustacea Amphipoda). Experientia, 11, 1955, ss. 201-205; [z L. Pardim] Kinetic and tactic responses. W: The Physiology of Crustacea ed. by T.H. Waterman, vol. II: Sense organs, integration, and behavior. New York & London 1961, ss. 365-399; [z L.Pardim] On the lunar orientation of sandhoppers (Amphipoda Talitridae). Biol.Bull., 124, 1963, ss. 97- 105; [z P. Tongiorgim] Innate and learned components in the astronomical orientation of wolf spiders. Ergebn. Biol., 26, 1963, ss. 259-280; [z B. Baccetti, C. Bedini, F. Magni, H.E. Savely i P. Tongiorgi] Research on the structure and physiology of the eyes of a lycosid spider. Arch. Ital. Biol., 102, 1964, ss. 97- 136,146-158; Light emission, sex attraction and male flash dialogues in a firefly, Luciola lusitanica (Charp.). Monitore zool. ital. (N.S.), 3, 1969, ss. 135-164; The olfactory navigation system of the homing pigeon. Verh. dtsch. zool. Ges., 69, 1976, ss. 184-205; Avian Navigation ed. by F. Papi and H.G.Wallraff. Berlin 1982; Olfaction and homing of pigeons: ten years of experiments. W: Avian navigation ed. by F. Papi and H.G. Wallraff. Berlin 1982, ss. 149-159; Pigeon homing: the effect of outward-journey detours on orientation. Monitore zool. ital. (N.S.), 18, 1984, ss. 53-87; Pigeon navigation: solved problems and open questions. Monitore zool. Ital. (N.S.), 20, 1986, ss. 471-517; [z M. Bramanti and L. dall'Antonia] A new technique to monitor the flight path of birds. J. exp. Biol., 134, 1988, ss. 467-472; Pigeons with ablated pyriform cortex home from familiar but not from unfamiliar sites. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 87, 1990, ss. 3783-3787; Olfactory navigation. W: Orientation in Birds ed. by P. Berthold. Basel 1991, ss. 52-85; Animal Homing ed. by F. Papi London 1992; General aspects. W: Animal Homing ed. by F. Papi. London 1992, ss. 1-18; Recent experiments on pigeon navigation. W: Behavioural brain research in naturalistics and semi-naturalistic settings ed. by E. Alleva, A. Fasolo, H.P. Lipp, L. Nadel and L. Ricceri. Dordrecht 1995, ss. 225-238; [z P. Luschi, E. Crosio, G.R. Hughes] Satellite tracking experiments on the navigational ability and migratory behaviour of the loggerhead turtle Caretta caretta. Marine Biol., 129, 1997, ss. 215-220; [z P. Luschi, G.C. Hays, C. Del Seppia, R.Marsh] The navigational feats of green sea turtles migrating from Ascension Island investigated by satellite telemetry. Proc. R. Soc. Lond. B, 265, 1998, ss. 2279-2284; Homing and related phenomena. W: Comparative Psychology ed. by G. Greenberg, M. Haraway. New York 1998, ss. 687-695; [z P. Luschi, S. Ĺkesson, S. Capogrossi, G.C. Hays] Open-sea migration of magnetically disturbed sea turtles. J. Exp. Biol., 203, 2000, ss. 3435-3443; Animal navigation at the end of the century: a retrospect and a look forward. Ital. J. Zool., 68, 2001, ss. 171-180; Animal navigation. W: Frontiers of Life, vol. 4, part 1: Biology of Behaviour ed. by D. Baltimore, R. Dulbecco, F. Jacob, R. Levi- Montalcini. New York 2002, ss. 175-191.