POLSKIE TOWARZYSTWO ETOLOGICZNE

Henri Piéron.

Piéron, Henri (1881-1964), wybitny fr. psycholog, syn docenta (fr. agrégé) matematyki w szkole normalnej, który w 1894 został inspektorem generalnym; w 1898 uzyskał bakalaureat na Sorbonie, 1901 został preparatorem w zakładzie psychologii doświadczalnej w École Pratique des Hautes Études (która wówczas znajdowała schronienie w Villejuif); tam pracował pod kierunkiem psychiatry Édouarda Toulouse'a (1865-1947) i N. Vaschide'a; w 1904 uzyskał licencjat, a także agrégation (docenta) filozofii, został asystentem słynnego filozofa i psychiatry Pierre Janeta (1859-1947); po przedwczesnej śmierci psychologa i fizjologa Alfreda Bineta (1857-1911) objął 1912 jego zakład psychologii na Sorbonie (utworzony w 1889) i od 1910 do ok. 1950 kierował badaniami z psychologii doświadczalnej, w 1912 uzyskał doktorat nauk (es sciences) na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Paryskiego na podstawie dysertacji Le problčme physiologique du sommeil; w tymże roku został dyrektorem École Pratique des Hautes Études (w której pracował Georges Bohn i – jak się wydaje – jego przyszła żona, a nasza rodaczka, Anna Drzewina); w 1913 powierzono mu redagowanie Année psychologique, którą to funkcję piastował przez pół wieku. Od wybuchu I wojny światowej Piéron został asystentem prof. Maireta w centrum neuropsychiatrycznym w Montpellier, gdzie się interesował neurologią i psychiatrią wojny. Po demobilizacji, powrócił do pracowni na Sorbonie. W 1921 objął dyrekcję utworzonego Instytutu Psychologii w Paryżu, a 1923 został tytularnym profesorem College de France, gdzie objął utworzoną dla niego katedrę fizjologii wrażeń zmysłowych, którą kierował do 1952; z tego zakresu powstało jego najważniejsze dzieło (1945). W 1928 założył z pomocą Julien Fontegne'a i Henri Laugiera (1888-1973) Institut national d'études du travail et d'orientation professionelle, gdzie piastował kierownictwo do 1962. W swych o szerokim profilu wykładach z psychologii doświadczalnej uwzględniał pawłowowską refleksologię i behawioryzm, był też już od 1908 rzecznikiem rugo­wania introspekcji zarówno z badań na zwierzętach, jak i na ludziach, a na jej miejsce wprowadził zachowanie się i jego mechanizmy neurofizjologiczne. Wszystkie jego dzieła były inspirowane tą ideą, czym wybitnie przyczynił się do rozwoju psychologii naukowej we Francji. H. Piéron zajmował się elementarnymi zjawiskami psychicznymi (por. 1958) – percepcją i życiem emocjonalnym. Znane są też jego książki z zakresu psychologii zwierząt (1941). Redagował podstawowe dzieło Traité de psychologie appliquée, obejmujące 7 tomów (Paris 1949-1959).

[Prace oryginalne:] Les tropismes. W: Rapports et comptes rendu du VIe Congrès international de Psychologie, août 1909, éd. par E. Claparède. Genève 1910, ss. 338-343; L'Évolution de la mémoire. Paris 1910, 1918; Le Problème physiologique du sommeil. Paris 1913; Le Cerveau et la Pensée. Paris 1923; La Connaissance sensorielle et les problèmes de la vision. Paris 1926; La psychologie comme science du comportement et le behaviorisme. J. Psychol., 24, 1927, Nos 1-2; Psychologie expérimentale. Paris 1927, 4e éd. 1939; Psychologie zoologique. Paris 1941; La Sensation, guide de la vie. Paris 1945; Autobiography. W: A History of Psychology in Autobiography ed. by E.G. Bohring et al., vol. 4, Worcester 1952, ss. 256-278; [redakcja] Vocabulaire de la psychologie. Paris 1951; De l'Actinie à l'Homme. Études de psychologie comparée, t. 1: Anticipation et mémoire. Bases de l'évolution psychique. Paris 1958, t. 2: De l'instinct animal au psychisme humain. Affectivité et conditionnement. Paris 1959.

[Wspomnienia:] A. Fessard: Henri Piéron. L'Année psychol., 50, 1951, ss. VII-XIII; M. Reuchlin: Henri Piéron, 18 juillet 1881– 6 novembre 1964. Rev. de Psychol. appliquée, 14, 1964 No. 4, ss. 213-214; Y. Galifret: Henri Piéron (1881-1964). Psychol. franç., 1965, ss. 113-118; J. Budkiewicz: Henri Piéron. Wspomnienia poœmiertne. Psych. wychow., 1965 Nr 2, ss. 220-221; J. Piaget: Henri Piéron, 1881-1964. Am. J. Psychol., 1968; Y. Galifret: Piéron, instaurateur de la psychologie en France. L'Année psychol., 89, 1989, ss. 199-212.

Opracował J. A. Chmurzyński © (e-mail:j.chmurzynski@nencki.gov.pl), realizacja: J. Osmulska 9 luty 2006 r.

Historia polskiej etologii
Etologia
Aktualności
Piśmiennictwo behavioralne
Rocznice
Pory Roku

Back to home page, Nencki home page