POLSKIE TOWARZYSTWO ETOLOGICZNE

POLISH ETHOLOGICAL SOCIETY



H. Siemiradzki: „Sielanka rzymska”
HENRYK SIEMIRADZKI

Siemiradzki, Henryk [Hektor] (1843-1902), pol. malarz, z wykształcenia przyrodnik-etolog. Pochodził z ziemiańskiej rodziny osiadłej w nowogródzkim majątku, urodził się na ukraińskich kresach b. Rzeczypospolitej; mimo iż ojciec był carskim generałem, w domu panowała pa­triotyczna polska atmosfera, kultywowano w nim uwielbienie dla Mickiewicza. Henryk wykazywał zarówno uzdolnienia plastyczne, jak i zainteresowania biologiczne, toteż po ukończeniu gimnazjum w Charkowie - na życzenie rodziców odbył studia na wydziale mat.-przyrodniczym tamtejszego uniwersytetu, które ukończył (1864) uzyskując tytuł kandydata nauk przyrodniczych na podstawie rozprawy O instynkcie owadów; od jesieni tegoż roku podjął studia malarskie na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, ukończone w 1870, po czym jako stypendysta studiował przez rok na Akademii Monachijskiej u K. von Piloty; 1872 osiadł na długie lata w Rzymie (zmarł w kraju, w Strzałkowie k. Częstochowy). W malarstwie reprezentował akademicki klasycyzm połączony z naturalizmem; jego przyrodnicze zainteresowania odbijały się w malarstwie pejzażowym (zob. Rys), jednak Siemiradzki jest najbardziej znany z dużych rozmiarów obrazów scen rodzajowych z życia Greków, Rzymian i pierwszych chrześcijan, jak Pochodnie Nerona (1876), wystawiony w dniach 15-24 listopada 1997 w Muzeum Narodowym w Warszawie Chrystus u Marii i Marty (1886), własność Muzeum Rosyjskiego w Petersburgu, czy Dirce chrześcijańska (1897), no i z kurtyny (z 1894) w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie (zob. Ludwikowski, ss. 110-111) oraz drugiej (1900) w Teatrze Miejskim we Lwowie. Henryk Siemiradzki interesował się mediumizmem i często - wraz z zasłużonym prezydentem Warszawy, carskim generałem Sokratesem Starynkiewiczem (założył on m.in. warszawskie wodociągi) - brał udział w organizowanych przez Juliana Ochorowicza seansach ze słynnym medium Eusapią Palladino.

J. Ochorowicz: Zjawiska mediumiczne. Cz. 1-3. [„Bibl. Dzieł Wyborowych” Nr 780]. Warszawa 1913; J. Ochorowicz: Zjawiska mediumiczne. Cz. 1-2. Warszawa 1992 [bez fotografii]; L. Ludwikowski: Kraków - Przewodnik, wyd. III. Warszawa 1991; Anna Biały: Akademik niekonwencjonalny. W: Henryk Siemiradzki: Chrystus u Marii i Marty - wystawa obrazu [...] i prezentacja wybranych dzieł artysty ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie (katalog wystawy). Warszawa 1997, ss. [7-15 nlb.]

 

Opracował Jerzy A. Chmurzyński © (e-mail: j.chmurzynski@nencki.gov.pl) 14 stycznia 2002 r.


green.gif (257 bytes) Rocznice
green.gif (257 bytes) Aktualności
green.gif (257 bytes) Pracownia Etologii
green.gif (257 bytes) Etologia

green.gif (257 bytes) Historia polskiej etologii  

Back to home page, Nencki home page