POLSKIE TOWARZYSTWO ETOLOGICZNE

Heini HEDIGER

Hediger, Heini (1908-1992), szwajcarski zoolog i dyrektor ogrodu zoologicznego. Po uzyskaniu matury (1927) studiował Hediger zoologię,  botanikę, etnologię i psychologię na Uniwersytecie w Bazylei; w 1935 habilitował się u znanego szwajcarskiego profesora Adolfa Portmanna. Od 1938 kierował ogrodami zoologicznymi w Bernie, w Bazylei (1944-1953)  i w Zürichu (1953-1974). W bazylejskim Zoo miał pierwsze okapi, które – mimo iż przeżyło tam tylko dwa miesiące – odegrało dużą rolę dla późniejszych hodowli w europejskich ogrodach zoologicznych (obecnie jest np. w londyńskim Zoo). W Zürichu wprowadził Hediger – dla nas dziś oczywisty zwyczaj – umieszczania przy klatkach i wybiegach tablic z nazwami gatunków znajdujących się tam przedstawicieli, opisem oraz fotografią (co jest szczególnie istotne przy ekspozycjach wielogatunkowych); dziś te, tzw. tablice Hedigera są powszechną praktyką  w ogrodach zoologicznych.

Hediger uprawiał zoopsychologię, wprowadzając wiele ważnych pojęć, jak hierarchia biologiczna, dystans ucieczki, dystans krytyczny (bezwzględnej obrony), określenie zwierząt dystansowych i in. Zajmował się terytorializmem, a zwłaszcza znakowaniem terytorium przez przedstawicieli różnych gatunków ssaków. Był redaktorem bodaj jedynej dotąd pracy zbiorowej o drogach zwierząt. Zajmował się też aberrantnym zachowaniem się zwierząt w niewoli, jak stereotypiami ruchowymi.

W 1960 – wraz z Karlem von Frischem, Bernhardem Grzimkiem, Konradem Lorenzem i Wolfem Herrem –  założył magazyn „Das Tier“, który przez prawie 40 lat był najpopularniejszym magazynem zoologicznym w Europie. W 1996 dla uczczenia zasług Heini Hedigera Światowe Towarzystwo Pgrodów Zoologicznych i Akwariów ufundowało nagrodę jego imienia.

Zur Biologie und Psychologie der Flucht bei Tieren. Biol. Zbl., 54, 1934, ss. 21-40.

Wildtiere in Gefangenschaft. Basel 1942 (wyd. ang.: Wild Animals in Captivity. London 1950; wyd. fr.: Les animaux sauvages en captivité. Paris 1953).

Säugetierterritorien und ihre Markierung. Bijdr. tot de Dierkunde, 28, 1949, ss. 172-184.

Beiträge zur Säugetiersoziologie. Coll. int. CNRS, 34, 1952, ss. 297-322

Skizzen zu einer Tierpsychologie im Zoo und Zirkus. Zürich 1954 (wyd. ang.: Studies of the Psychology and Behavior of Captive Animals in Zoos and Circuses. London 1995).

Die Angst des Tieres. W: Die Angst. Studien aus der C. G. Jung-Institut Zürich, 10, 1959, ss. 7-33.

Tierpsychologie im Zoo und im Zirkus. Basel 1961.

The evolution of territorial behavior. W: Social Life of Early Man, ed. by S. L. Washburn. {„Viking Fund Publications in Anthropology” Nş 31]. New York 1961, ss. 34-57.

Weitere Dressurversuche mit Delphinen and anderen Walen. Z. Tierpsychol., 20, 1963, ss. 487-497.

Man as a social partner of animals and vice-versa. Symp. Zool. Soc. London, 14, 1964, ss. 291-300.

Mensch und Tier im Zoo: Tiergarten-Biologie. Zürich–Stuttgart–Wien 1965

[Wydawca:] Die Straßen der Tiere. Zürich 1967.

Ob Tiere träumen? Stuttgart 1972.

Na podstawie hasła w Wikipedia.de opracował Jerzy A. Chmurzyński (e-mail: j.chmurzynski@nencki.gov.pl) 23 marca 2007

Etologia
Pory Roku
Rocznice
Aktualności
Historia polskiej etologii
Piśmiennictwo behawioralne
Pracownia Etologii

Back to home page, Nencki home page